Beminde gelovigen,

 

Het komt niet vaak voor dat ik mij rechtstreeks tot jullie wend. Wees niet ongerust, ik ga daar geen gewoonte van maken. Ons gemeenschappelijk credo is immers dat het aan jullie is je leven zo goed mogelijk vorm te geven; voor sommigen van jullie ben ik hierbij een ankerpunt, het geloof kan je zoals jullie zeggen, ‘in je kracht zetten’.

 

Een leven waarin je keuzes maakt: hoe leef ik met anderen, hoe leef ik met de wereld en ben ik wie ik wil zijn? Anderen kunnen daarbij behulpzaam zijn, tegenspraak kan je verder brengen, het slaat je wellicht eerst uit het lood maar uiteindelijk kan het je denken veranderen.

Nu heb ik jullie nodig. In een recent onderzoek van de Evangelische Omroep staat dat een kwart van jullie op de PVV stemt; je kunt, aldus een respondent: ‘Gerust op de eerste rij in de kerk zitten en toch PVV stemmen’. Vijftig procent van jullie vindt het ok dat Wilders de verkiezingen heeft gewonnen en nog meer van jullie zijn van mening dat de PVV opkomt voor de Joods-christelijke waarden.

 

Tot mijn grote schrik en ergernis zegt een christelijke PVV-stemmer: ‘Geert Wilders zie ik als een soort profeet: een instrument in de handen van God.’ En was het maar een verdoolde ziel! Helaas, niet minder dan 30% van de ondervraagden beschouwt Wilders als een profeet met een helder toekomstbeeld...

 

Heel eerlijk: deze onderzoeksresultaten hebben mij ten diepste geraakt omdat ze, naar mijn gevoel, botsen met onze christelijke waarden. Omdat ik de christelijke steun voor de PVV wil begrijpen heb ik vijf brandende vragen geformuleerd die alleen jullie kunnen beantwoorden.  

1. Hoe beoordelen jullie het taalgebruik van Wilders? Die ongebreidelde generalisaties, vind je werkelijk dat veel mensen niet deugen? Hoe is het wegzetten van groepen verenigbaar met naastenliefde?

 

Wilders bedreigt de democratie door journalisten te betitelen als tuig van de richel; door een hardwerkende politica die pleit voor dialoog, te betitelen als ‘heks’ en door andersdenkenden ‘knettergek’ te noemen.

 

Zijn grove en intimiderende taalgebruik stimuleert en verscherpt de polarisatie in de samenleving; met deze toonzetting inspireert hij volgelingen tot het belagen en bedreigen van andersdenkenden.

 

‘De rechtsstaat begraven’, ‘politiek proces’, ‘laffe rechters’, het zijn niet zomaar schimpscheuten het is een op een wezenlijk onderdeel van de democratische rechtsstaat: de autonomie en de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht. Het pleidooi om de macht van rechters in te perken, past in het populistische gedachtengoed waarin ‘het volk’ verraden wordt door ‘de elite’.

 

De roman Lied van de profeet schetst een huiveringwekkend beeld wanneer een dergelijke partij aan de macht komt, haar bevoegdheden systematisch uitbreidt en de grondrechten van de rechtsstaat vermorzelt. Elke burger is dan vogelvrij.  

 

2. Hoe kijken jullie naar een politicus die zich enkel laat leiden door boosheid en verontwaardiging. Een man die elke openheid naar en nieuwgierigheid voor de ander mist. Een leider die andersdenkenden tot vijanden verklaart. Hoe is dit te verenigen met de democratische waarde van overleg en samenwerking?

 

Twijfel is het fundament van de democratie, het idee dat de ander een punt heeft en dat je het zelf wel eens mis kunt hebben.

 

De democratische attitude vraagt daarom de dialoog te voeren om gezamenlijk de waarheid te ontdekken. Bij Wilders zie ik enkel boosheid, verontwaardiging en geharnaste overtuigingen waarin geen millimeter ruimte is voor twijfel.

 

Verontwaardiging wekt de indruk dat er bekommernis is over slachtoffers, in werkelijkheid is het een pose die morele superioriteit uitstraalt. Het is een masker van billijkheid waarachter enkel haat schuilt. Er is geen enkele openheid en nieuwgierigheid naar meningen van anderen integendeel, politieke tegenstanders zijn vijanden, ze zijn ‘knettergek’ en ‘kunnen het rambam krijgen’.

 

Boosheid kan soms gerechtvaardigd zijn, permanente boosheid niet. Woede wordt dan een bron van genot, de razende wil dat zijn omgeving zijn emotie opmerkt en waardeert. Permanente woede is een vorm van waanzin, je denkt dat je woede van jou is, maar eigenlijk ben jij van je woede.

 

3. Hoe kunnen jullie je laten verleiden door iemand die voortdurend bestuurders beschimpt zonder dat nauwkeurig te funderen met argumenten.

 

De centrale slogan van Wilders is ‘Nederlanders weer op een’. Hij suggereert daarmee dat ‘de’ bestuurders niet in het belang van de inwoners van Nederland zouden denken en handelen.

 

Opzettelijk labelt hij bestuurders als ‘elitair’ om het sentiment dat deze bestuurders zich verheven zouden voelen boven de bestuurden, te voeden. Dit idee wordt nooit toegelicht, het is louter ophitserij.

 

Populisten zijn pyromanen, geen blussers.